Ostaci objekta, novčići i grobovi pronađeni u porti Petrove crkve
Tokom zaštitnih arheoloških ispitivanja u porti Petrove crkve kod Novog Pazara pronađeni su ostaci nepoznate građevine, novčići iz 16. i 17. vijeka, kao i dvadesetak grobova, rekli su danas arheolozi Muzeja Ras prilikom obilaska tog lokaliteta. Arheolog Muzeja Ras Vladan Vidosavljević je na konferenciji za novinare kazao da se sa iskopavanjima u porti jedne od najstarijih crkava na Balkanu, ispod naslaga šuta i drugog materijala, stiglo do nivoa srednjeg vijeka.
"U ovoj fazi smo otkrili ostatke jednog objekta, uhvatili smo njegove gabarite, ali ne možemo precizno reći kada je izgradjen, kao ni kada je gradjevina prestala da postoji sve dok ne obradimo pokretan arheološki materijal. Otkrili smo i dvadesetak grobova, jer se porta tokom vremena koristila kao groblje", rekao je Vidosavljević.
Predstavnik Instituta za arheologiju iz Beograda Uglješa Vojvodić je rekao da je pronađena i nadgrobna ploča nepoznatog igumana manastira Studenica sa početka 19. vijeka, kao i drugi arheološki materijal.
"Pronašli smo keramiku, kao i osmanske i novčiće kovane u Austro-ugarskoj monarhiji iz 16. i 17. veka. Probušeni su, što znači da su duže bili korišćeni. Uzimamo i uzorke zemlje kako bismo saznali da li su postojale neke specifične biljke ili žitarice koje su korišćene u ishrani u srednjem veku", istakao je Vojvodić.
Zaštitna arheološka istraživanja u porti Petrove crkve vrše se prije moguće izgradnje drugih objekata, ali i čišćenja terena od šuta koji je nagomilan prilikom obnove te bogomolje u 18. i 19. vijeku.
Direktor Muzeja Ras Fuad Baćićanin je rekao da je ovo četvrta faza arheoloških ispitivanja porte Petrove crkve, a da je prva koju samostalno izvodi ta ustanova.
"Ovo je samo jedan u nizu značajnih projekata koje realizujemo i dokaz da imamo stručne ljude, ali i da imamo podršku drugih institucija za ovako ozbiljne radove i istraživanja", izjavio je Baćićanin.
Prethodna istraživanja sproveli su Narodni muzej (1956–1962), Arhitektonski fakultet iz Beograda (1984-1988) i Zavod za zaštitu spomenika iz Kraljeva 2004. godine, a prema riječima Baćićanina, svi najznačajniji artefakti pronađeni prilikom tih iskopavanja odneseni su u muzeje van Novog Pazara.
Crkva Svetih apostola Petra i Pavla, u narodu poznata kao Petrova crkva, je najstariji spomenik crkvene arhitekture u Srbiji i bila je sjedište raške episkopije.
Pretpostavlja se da potiče iz 8. vijeka, ali je moguće da je i starijeg datuma, u njoj je po pravoslavnim običajima kršten Stefan Nemanja, a u njoj se i zamonašio.
federalna.ba/Beta