Čudo u ulici Omera Maslića – Jasmin Agić

**

Dobro je čitati ... dok čitamo stvara se poseban odnos autor/ica – tekst i mi. Čin čitanja  provocira našu imaginaciju i često ili uvijek smo mi ti koji zaokružujemo djelo, dopisujemo i činimo onu konačnu realizaciju djela, tako drugačiju za svakog od nas.

**

Jasmin Agić prozaist je, esejist, književni i filmski kritičar. Autor je četiri knjige priča - „Gospođica Biljana Tepalj i druge priče“, „Bahka“, „Peto godišnje doba“ i „Povučen život“; drame „Terezinski sužanj“, i dvije knjige eseja „Historija odbačenih“ i „Književna teorija i praksa interpretacije“. Jasmin Agić radi kao novinar na portalu Al Jazeera Balkans.

Petu knjigu priča Jasmina Agića – „Čudo u ulici Omera Maslića“ objavila je Izdavačka kuća Buybook, 2021.godine. Zbirka je to od 15 priča i jedne „Sage o Orlovićima“, koja sadrži 12 priča. Kao i u prethodnim svojim knjigama, i u ovoj Jasmin Agić ostaje dosljedan svojoj poetici – a, to je poetika historije i fantastike, stvarnog i nestvarnog, jave i sna; i onirizma ili budnog sanjanja. Svjestan da je historija tek dobro osmišljen historiografski narativ nastoji ga mijenjati estetizirajući određene dijelove, dograđujući priču onako kako njegova imaginacija u tom trenutku vidi, čuje i osjeća priču.

**

Riječ kritike - Bosanskohercegovački pisac Jasmin Agić u svojoj zbirci priča Čudo u ulici Omera Maslića razrađuje i definira temu historijske fantastike kao jedan od temelja svoje poetike. Agić pokazuje kako je književnost prostor bezgraničnosti i mogućnosti, pri čemu pisanje proizilazi istovremeno iz emocija i čitateljskog iskustva samog pisca. Kada se govori o odnosu historije i fantastike, vrlo često se kaže kako su binarne opozicije, međutim, Agić pokazuje kako historija nije okamenjena, podložna je interpretacijama, reinterpretacijama i ideološkim učitavanjima. Iz zbirke Čudo u ulici Omera Maslića jasno je da pisac poznaje historijske izvore, radove Vlajke Palavestre, Mula Mustafe Bašeskije, Hamdije Kreševljakovića, Evlije Čelebije, članke o narodnim predanjima, običajima i legendama koji su objavljivani u Glasniku Zemaljskog muzeja od 1889. godine, te djela bosanskohercegovačkih pisaca, u prvom redu Derviša Sušića. U skladu sa time, zbirka je prožeta atmosferom koja iskusnom čitatelju ukazuje na bosanskohercegovačku historiju, književnost i usmene predaje. Ima odgovarajuću patinu, jedinstvena je i obilježava je postupak oneobičavanja koji od čitatelja traži punu pažnju, otvorenost i spremnost na sagledavanje historije iz nešto drugačije perspektive. Čudo u ulici Omera Maslića počiva upravo na pretpostavljenim razlikama između fikcije i fakcije, usmenog predanja i pisanog traga. To su likovi kojima je Bosna, kao fenomen za koji vežu svoje emocije i unutrašnji život, referentna tačka što određuje njihovo postojanje, ona je iznad vremena, prostora, ljudi, historije i religije. Sa druge strane stoje priče poput naslovne Čudo u ulici Omera Maslića, zatim Legenda o Demilu, Bašta lavice Muthoni, Zmajevo oko, Hanino putovanje na drugi kraj noći, koje mogu poslužiti kao reprezentativan primjer načina na koji se Agić poigrava sa odnosom fikcije i fakcije, historije i fantazije, čudesnog i čudovišnog. To su priče u kojima do izražaja dolazi ludička funkcija jezika i teksta, tu se čitatelji suočavaju sa zamagljenom ili pak nepostojećom granicom između sna i jave. Agićevo interveniranje u historiju putem elemenata fantastičnog, snovitog i onostranog, te pokazivanje njene fleksibilnosti, predstavlja svojevrsno čudo u savremenoj bosanskohercegovačkoj književnosti, koje odbija definiranje i odupire se zatvaranje u jasne okvire, a pokazuje višeznačnost, i književnost kao polje bezgraničnih mogućnosti. – napisala je Zerina Kulović o knjizi „Čudo u ulici Omera Maslića“  na portalu Dunjalučar

**

Riječ kritike - Iskustvo čitanja zbirke priča Jasmina Agića, ne samo da pokazuje da autor verno ostaje i prati svoju poetiku već pokazuje i da se njegova proza može iznova ponovo učitavati kroz prizmu konvencionalnog, ali i posve novog načina pisanja. Već u samom naslovu koji u sebi sadrži ono što je sama jezgra ove knjige, a to su čudo i naziv autorove omiljene ulice iz detinjstva, čime se pokazuje i provlači poetika autora koju je negovao i u svojim prethodnim knjigama – poetika historije i fantastike, stvarnog i nestvarnog, jave i sna kao i onirizma. Knjiga se u svim svojim pričama koncentriše oko dva suprotna, ali istovremeno suštinska pojma za autora: historije, za koju pisac ima moć da ponovo ispisuje svoju stvarnost povesti po svojim iskustvima i fantastike, kao mogućnosti da se prodre u paralelne svetove gde je sve moguće i gde se granice mogućeg i nemogućeg stapaju u ono što se naziva onirizam – budno sanjarenje. Upravo je to ova zbirka priča – budno sanjarenje o historiji. -  napisao je Nenad Kostić na stranici Bookstana.

**

Dobro je čitati ... jer, kroz knjige koje na neobične načine spajaju historiju i fantastiku, fakciju i fikciju, san i javu, ulazimo u svjetove koji nam postaju bliski i često nam ponude drugačiju perspektivu naše stvarnosti, ali i nas samih.

**

Urednica – Selma Dizdar

Ton-majstor – Šerkan Cakić

Izvor / foto – Selma Dizdar