Sve više stogodišnjaka u Italiji - Dodatnih 2.000 proslavilo 100. rođendan

Broj ljudi u Italiji koji dožive 100 godina nastavlja naglo rasti — više od 2.000 osoba dostiglo je ovu životnu prekretnicu u 2025. godini, a velika većina su žene, prenosi The Guardian.

Prema najnovijim podacima italijanskog zavoda za statistiku (Istat), Italija sada ima 23.548 stanovnika koji imaju 100 ili više godina, u poređenju sa 21.211 u 2024. godini. Istat navodi da Italija danas ima više nego dvostruko više stogodišnjaka nego 2009. godine.

Od onih koji su ove godine napunili 100 godina, 82,6% su žene. Žene također prednjače među italijanskih 724 „polusuperstogodišnjaka” (osobe stare 105 i više godina) te 19 superstogodišnjaka, onih starijih od 110 godina.

Francuska, Italija i Grčka imaju najveći broj stogodišnjaka

Lucia Laura Sangenito, koja živi u južnoj regiji Kampaniji, 22. novembra proslavit će 115. rođendan, čime postaje najstarija žena u Italiji i treća najstarija u Evropi, nakon Ethel Caterham (116) iz Ujedinjenog Kraljevstva i Marie-Rose Tessier (115) iz Francuske.

Emma Morano, iz regije Pijemont, držala je titulu najstarije osobe na svijetu 11 mjeseci prije smrti 2017. godine, u dobi od 117 godina. Vitantonio Lovallo, najstariji muškarac u Italiji, proslavio je svoj 111. rođendan u petak.

Populacija stogodišnjaka brzo raste i u drugim zemljama Evropske unije. Procjenjuje se da će broj ljudi starijih od 100 godina u EU dosegnuti gotovo pola miliona do 2050. godine, u odnosu na 96.600 iz 2019.

Francuska, Italija i Grčka imaju najveći broj stogodišnjaka po glavi stanovnika. U Ujedinjenom Kraljevstvu, broj osoba starih 100 i više godina udvostručio se — s 8.300 u 2004. na 16.600 u 2024., prema podacima objavljenim u oktobru.

U Italiji, regija Molise prednjači po broju stogodišnjaka u odnosu na broj stanovnika, slijede je Aosta Valley i Ligurija, navodi Istat. Sardinija se takođe ističe visokom koncentracijom stogodišnjaka, a grupa sela na ostrvu prepoznata je još 2004. kao dio svjetskih „plavih zona“ – područja u kojima značajan dio stanovništva živi izuzetno dugo.

Perdasdefogu dva puta ušao u Guinnessovu knjigu rekorda

Perdasdefogu, grad u planinama jugoistočne Sardinije je dva puta ušao u Guinnessovu knjigu rekorda zbog svojih stogodišnjaka. Prvi put 2012. godine, kada je devet članova porodice Melis imalo ukupno 818 godina života, a drugi put 2021., kada je grad postavio rekord s osam stogodišnjaka među 1.778 stanovnika.

Mediteranska ishrana već dugo se smatra ključem dugovječnosti Italijana, uz jake društvene veze i kvalitetan zdravstveni sistem.

Italijanski stogodišnjaci često su i dalje aktivni. Anna Possi, koja će 16. novembra napuniti 101 godinu, i dalje radi u svom baru s pogledom na jezero Maggiore, čime je najstarija baristica u Italiji. U intervjuu za Guardian prošle godine rekla je da će „nastaviti raditi dokle god zdravlje dozvoli“.

Candida Uderzo je 2022. godine obnovila vozačku dozvolu sa 100 godina, a najmanje još četvero italijanskih stogodišnjaka posljednjih godina proglašeno je sposobnim za vožnju – među njima i Luciano Gulmini, koji je dozvolu obnovio 2024. odmah nakon što je napunio 100 godina.

Iako Italija s ponosom slavi svoje dugovječne građane, starenje stanovništva predstavlja sve veći izazov za vlasti. To se posebno odražava kroz pad nataliteta, što stavlja pritisak na penzioni i zdravstveni sistem.

U 2024. godini zabilježeno je samo 370.000 novorođenih, što je najniži broj od ujedinjenja Italije 1861. godine.

federalna.ba/The Guardian (Angela Giuffrida)