Skupština RS usvojila 'formalni protest' članicama UN zbog rezolucije o Srebrenici

Narodna skupština Republike Srpske izmijenila je dnevni red današnje sjednice i na njen početak uvrstila raspravu o Rezoluciji u Srebrenici, s ciljem postizanja kolektivnog stava, kako bi se poslalo upozorenje Generalnoj skupštini Ujedinjenih nacija uoči sutrašnjeg glasanja o toj rezoluciji. Ovo pitanje ujedinilo je stavove predstavnika vlasti i opozicije u skupštinskim klupama, a rasprava je rezultirala usvajanjem dokumenta Protest protiv kršenja Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH i opšteg međunarodnog prava.

Predsjednik Narodne skupštine Nenad Stevandić predstavio je dokument kojim bi najviši zakonodavni organ u tom entitetu izrazio stav o Rezoluciji o genocidu, navodeći da bi njeno usvajanje sutra na sjednici Generalne skupštine UN-a moglo izazvati poremećaje bezbjednosti, suživota i ustavno-pravnog statusa Bosne i Hercegovine. Stoga je želi pobiti pravnim putem, uz insistiranje da njeno usvajanje predstavlja ujedno i kršenje Dejtonskog sporazuma:

„Naša je obaveza da pravnim putem i pravnim mehanizmima ustanemo u zaštitu Opšteg okvirnog sporazuma za mir, tako što ćemo predložiti način i osporiti radnje i upućivanje na odlučivanje Nacrta rezolucije o genocidu u Srebrenici kao radnje koje predstavljaju materijalno kršenje međunarodnog prava i Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini. Međunarodno pravo predviđa nekoliko mehanizama, odnosno pravnih lijekova za ove situacije, koje se u osnovi mogu podijeliti na jednostrani dijaloške akte. Smatramo da je najefektivnije i opravdano da Republika Srpska u ovoj fazi primijeni mehanizme koji su usmjereni na dijalog i rješavanje nastalog spora mirnim putem, uz učešće ugovornica, svjedoka i drugih zemalja.“

Stevandiću je odgovorio poslanik Ramiz Salkić:

„Sad vi govorite ovdje da poštujete Dejtonski mirovni sporazum, a Vlada ovog entiteta redovno, mimo uobičajene procedure koja je predviđena u Predsjedništvu Bosne i Hercegovine za vođenje vanjske politike, šalje nekakve izvještaje u Ujedinjene nacije kao izveštaj i stav Republike Srpske. Dakle, u kontinuitetu godinama kršite Ustav. Da nije počinjen genocid, ne bi bilo presuda, da se ne negiraju presude, da se ne ponižavaju žrtve, da se ne veličaju ratni zločinci, ne bi bilo rezolucija. Rezolucije su dodatna opomena i podsticaj da se krene putem katarze, osvještenja i prihvatanja utvrđenih sudski istorijskih činjenica.“

Poslanik opozicionog PDP-a Igor Crnadak kaže da bi bilo najbolje da se ta rezolucija povuče, ali da to u ovom trenutku nije realno očekivati. Postavlja pitanje šta će uslijediti nakon njenog izglasavanja, zbog čega Narodna skupština treba da zauzme stav kojim će osigurati mirno neprovođenje preporuka iz rezolucije:

„Da li će nakon glasanja uslijediti niz nekakvih tužbi, nekakvih zahtjeva za nekakve finansijske materijalne nadoknade? Da li će uslijediti masovna izmjena udžbenika školskih? Da li će uslijediti neke druge posljedice čak, koje mogu da dovedu i do određenih zahtjeva, sad govorim o Bosni i Hercegovini i Republici Srpskoj, za izmjenu Ustava? Ako to bude slučaj, onda ova rezolucija ne samo da će napraviti jednu kratkoročnu štetu, jednu dodatnu pometnju u regionalnim odnosima, nego onda će nas dovesti u jednu novu spiralu potpunog haosa i u ovoj zemlji i u regionu. Ja ne mislim da to vodi u nekakve sukobe, daleko od toga, ali da vodi u potpuno novi jedan krug, jedan novi sloj nepovjerenja i netrpeljivosti...“

Poslanik Nebojša Vukanović usvajanje rezolucije je okarakterisao kao zavađanje naroda:

„Mi ne možemo danas, većina Srba, a ni većina muslimana Bošnjaka da shvati da nam stranci ponovo zakuhavaju, da licemjeri koji su odgovorni za stradanje te sirotinje u Srebrenici i srpske nejači, ali '95 mnogo više i, treba pošteno reći, muslimanske nejači, sirotinje, da su ih stranci u to gurnuli. Da su oni bili pod zaštitom Ujedinjenih nacija i da su ih ostavili na milost i nemilost, da su ih žrtvovali. Nemojte stalno da budemo žrtve zakulisnih igara velikih sila, koje nas namjerno jedne na druge guraju, prave antagonizme, da bi ovde mogli da vladaju, da vode glavnu riječ.“

Uoči glasanja u Generalnoj skupštini UN-a o Rezoluciji o Srebrenici, Vlada Republike Srpske pozvala je institucije i građane da sutra istaknu zastave Republike Srpske i simbolički iskažu svoje protivljenje usvajanju tog dokumenta. Beograd je svoje neslaganje iskazao na Kuli Beograd, gdje je ispisana poruka „nismo genocidan narod, Srbija i Srpska zauvek“. Spot iste sadržine objavio je i predsjednik Srbije Aleksandar Vučić na svom instagram profilu.