"Pozorište na kućnoj adresi"- Ponovo na sceni predstava "Balkanski špijun u Sarajevu"

U okviru projekta "Pozorište na kućnoj aderesi", u Dječijoj kući Novo Sarajevo u petak 24. novembra 2023.  s početkom u 19 i 30 sati, biće izvedena višestruko nagrađivana predstava sarajevskog Narodnog pozorišta  “Balkanski špijun u Sarajevu”.

Dramski tekst “Balkanski špijun” djelo je  Dušana Kovačevića prema  kojem je 80-ih godina prošlog stoljeća snimljen i kultni film, a za scenu i ansambl sarajevskog Narodnog pozorišta adaptirao ga je i režirao reditelj Sulejman Kupusović (april 1951. Kladanj-august 2014. Sarajevo).

Kroz poznate ali i inovativne komične situacije ovaj satirični komad promišlja odnos domaćih i susjednih političara prema BiH, a osim što redovno oduševljava i nasmijava publiku, zapravo joj donosi mnoštvo tema za razmišljanje.

Riječ je o našim društveno-političkim “iščašenostima”, odnosu spram drugih i drugačijih, našim ideologijama, religioznosti-ljudima koji sebi daju za pravo da odlučuju da li je neko religiozniji ili ne... Protagonitsi se također  prisjećaju Jugoslavije i režima koji ih sve više rastužuje, uglavnom zbog činjenice da današnji lideri ne obraćaju pažnju na “malog čovjeka”.

U predstavi igraju: Izudin Bajrović, Ejla Bavčić, Aldin Omerović, Merima Lepić-Redžepović/Mona Muratović  i Milan Pavlović.

Scenografiju potpisuje Marijela Hašimbegović.

Premijera predstave “Balkanski špijun u Sarajevu” izvedena je 29.11. 2012.

Tada je Sulejman Kupusović, vrsni reditelj koji je preminuo u Sarajevu 15. avgusta 2014. godine u 63. godini, izjavio:

“ Ovo je prilika da se kroz elaboriranje ozbiljnih tema i problema nađe način i razlog da se nasmijemo. Godinama sam pokušavao da nađem kako da oživim ovaj tekst, koji je bio aktuelan prije 32  godine. Našao sam ključ te priče beogradskih i banjalučkih medija kako je Bosna leglo Al-Kaide , a muslimani opasnost. Problem jugonostalgije postaje sve intenzivniji zato što živimo zaista u groznom vremenu-istakao je tada Kupusović.

DUŠAN KOVAČEVIĆ, dramski pisac 

Živi i radi kao profesionalni pisac u Beogradu.  Diplomirao 1973. na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju u Beogradu, Odsjek dramaturgija.Radio kao dramaturg na TV Beograd, docent na FDU, ambasador SCG u Portugalu. Član je Udruženja književnika Srbije i dopisni član SANU. Od 1998. godine direktor je Zvezdara teatra u Beogradu. Kovačevićeve drame prevedene su na veliki broj jezika i izvođene u pozorištima Evrope, SAD, Kanade, a samo u beogradskim profesionalnim pozorištima odigrano je preko 2500 predstava režiranih prema njegovim tekstovima.
Osim za pozorište, piše za televiziju, radio i film, a autor je i romana Bila jednom jedna zemlja i Meda peva bluz. Bavi se pozorišnom i filmskom režijom.

Drame: Maratonci trče počasni krug, Radovan Treći (1973), Šta je to u ljudskom biću što ga vodi prema piću (1976), Proleće u januaru, Svemirski zmaj (1977), Limunacija na selu (1978), Sabirni centar (1982), Balkanski špijun (1983), Sveti Georgije ubiva aždahu (1986), Klaustrofobična komedija (1987), Profesionalac (1990), Urnebesna tragedija (1991), Lari Tompson-tragedija jedne mladosti (1996), Kontejner sa pet zvezdica (1999), Doktor Šuster (2001), 20 srpskih podela (Srba na Srbe)(2008), Generalna proba samoubistva (2010), Život u tesnim cipelama (2011), Reinkarnacija (2011). 

Filmovi za koje je napisao scenario: Povratak lopova (TV), Dvosobna kafana (TV), Zvezdana prašina (TV), Beštije, Čardak ni na nebu ni na zemlji (serija), Ko to tamo peva, Poseban tretman,  Maratonci trče počasni krug, Pismo-glava, Balkanski špijun, Sveti Georgije ubiva aždahu (TV), Sabirni centar, Profesionalac (TV), Klaustrofobična komedija (TV), Drugi život gospodina Kreinsa, Urnebesna tragedija, Podzemlje, Bila jednom jedna zemlja (serija), Profesionalac, Sveti Georgije ubiva aždahu.

Mnogo puta nagrađivan: četiri Sterijine nagrade, dvije nagrade Branko Ćopić, nagrada Joakim Vujić, Miloš Crnjanski, Marin Držić, Oktobarske nagrade grada Beograda, kao i dvije Zlatne arene. Prvi je dobitnik Nagrade Zoran Radmilović za životno djelo, koja se ove godine dodjeljuje u okviru pozorišnog festivala Dani Zorana Radmilovića u Zaječaru.Takođe je dobitnik i mnogih međunarodnih nagrada, između ostalog i dva Grand Prixa za scenarija filmova Balkanski špijun i Profesionalac na Filmskom festivalu u Montrealu, Nagrade međunarodnog žirija kritike za najbolji film – FIPRESCI, u Monteralu za Profesionalca, Nagrade za najbolji scenario i najbolji film na Međunarodnom festivalu u Vijareggiu, takođe za Profesionalca(scenario za Profesionalca bio je nominovan među 6 najboljih evropskih scenarija za 2003. od strane EFA – Evropske Filmske Akademije u Berlinu), Čaplinove nagrade u Veveyu za film Ko to tamo peva, Prve nagrade na TV festivalu u Cannesu, Zlatne palme na Filmskom festivalu u Cannesu za Podzemlje, zatim nagrada filmskih festivala u Valenciji, Marseilleu, Beču, u Njemačkoj, Češkoj, Slovačkoj, Poljskoj i drugim. Film Ko to tamo peva proglašen je za najbolji film jugoslovenske kinematografije nastao od 1945-1995.

Adaptacija njegove drame Balkanski špijun prvo je izvođenje jednog Kovačevićevog teksta na daskama Narodnog pozorišta Sarajevo.

SULEJMAN KUPUSOVIĆ, pozorišni reditelj

Sulejman Kupusović je rođen 7. aprila 1951. u Kladnju , preminuo 15. augusta 2014. u Sarajevu. Bio je vrsni  bosanskohercegovački pozorišni i filmski reditelj.

Diplomirao pozorišnu, filmsku, tv. i radio režiju na Akademiji kazališne i filmske umjetnosti u Zagrebu 1974. godine, te filozofiju i komparativnu književnost na Sveučilištu u Zagrebu. Režirao u teatrima širom bivše Jugoslavije i Bosne i Hercegovine, te u Rumuniji, Bugarskoj i Turskoj. Predstave u Kupusovićevoj režiji gostovale su u Meksiku, Gvatemali, Francuskoj, Njemačkoj, Španiji, Turskoj, Mađarskoj, Rumuniji, Bugarskoj, Švedskoj, Italiji, Austriji.

Na televiziji je realizirao desetak tv. drama, nekoliko serija (Tale, Teversenove bajke…) i veliki broj dokumentarnih i muzičkih programa. Specijalizirao teatarsku režiju u Varšavi i Krakovu, 1986. 

Značajne rediteljske postavke u Narodnom pozorištu Sarajevo: Kralj Lear, Propercije, Bjesnilo, Braća Karamazovi, Veliki vezir, Hrvatski faust, Jugoslovenska antiteza, Duplo dno, Gamllet, Roman o Londonu, Hasanaginica, Prosjačka opera, Majka, Kidaj od svoje žene, Derviš i smrt, Hanka, Tvrđava, Legenda o Ali-paši, Balada o Omeru i Merimi, Hamlet u selu Mrduša Donja ili Hamlet zna što narod ne zna, te operni projekti Hasanaginica, Nabucco u Sarajevu, La Boheme. 

Dobitnik je mnogobrojnih nagrada na nacionalnim i međunarodnim teatarskim i televizijskim festivalima.

NAGRADE:

MOSTARSKA LISKA 2012, 21. 4. 2012.
-Najbolji glumac Izudin Bajrović dobitnik Velike liske i Male liske

16.DOBOJ FESTIVAL 3. 6. 2015.
-Nagrada za najbolju mušku ulogu Sabahudina Čvorovića Izudinu Bajroviću

MEĐUNARODNI FESTIVAL POZORIŠTA SKOPLJE, MAK. FESTIVAL GOLA MESEČINA  21. 6. 2016.
-Najbolja režija S.Kupusović
-Najbolja ženska uloga Ejla Bavčić-Tarakčija

O PROJEKTU „POZORIŠTE NA KUĆNOJ ADRESI“

Projekat „Pozorište na kućnoj adresi“ je multimedijalnog karaktera i izražava sve oblike umjetničkog izraza prisutne u produkciji Narodnog pozorišta Sarajevo, sadrži niz umjetničkih programa sa sljedećem sadržajem: umjetničke vinjete iz scensko muzičke umjetnosti, poetske nastupe, izvođenje songova i arija sa klasičnog repertoara, plesne performanse, muzičko – scenske performanse, stand up komediju i predstave. Program je prilagođen svim generacijama.

Cilj projekta „ Pozorište na kućnoj adresi“ je, da kroz angažman profesionalnih umjetnika i vrhunski program i izvedbu, približi kulturu i umjetnost građanima Kantona Sarajevo, a kroz suradnju sa lokalnim zajednicama tj. općinama- navodi se u saopćenu sarajevskog Narodnog pozorišta.

federalna.ba