Bog je DJ: jezuitski sveštenik koji vodi avangardne večeri elektronske muzike

U vjetrovitoj večeri krajem oktobra, vjernici crkve oca Antonija Pilegija stajalo je u redu ispod portika jezuitske crkve iz 15. vijeka na milanskom trgu San Fedele. Tema večerašnje kongregacije u Kulturnom centru San Fedele, međutim, nije evangelizacija već elektronski zvuk.

57-godišnji jezuitski sveštenik, visoka i mršava figura sa raspelom oko vrata, predstavlja veče muzike eksperimentalnih elektronskih kompozitora Maryanne Amacher i Tima Heckera, Kanađanina čiji ambijentalni instrumentali lebde između blaženstva i užasa. Vjernici, koji tiho sjede u novouređenoj sali, su studenti, ljubitelji elektronske muzike i metalci. Sljedećeg mjeseca, Pileggi će biti domaćin koncerta klavijaturiste Nine Inch Nailsa Alessandra Cortinija, koji će svirati na Strega sintisajzeru koji je sam dizajnirao.

„Muzičari koje biramo su ljudi koji su otvoreni za duhovnu i svetu dimenziju“, kaže Pileggi. “Mnogi od njih su bili iznenađeni susretom sa sveštenikom na muzičkom festivalu, ali do sada su se vijesti proširile.”

Religija i avangardna muzika se očigledno ne podudaraju. U maju ove godine, krajnje desničarski katolički demonstranti protestirali su na festivalu dronova u Karnaku, u zapadnoj Francuskoj, mašući plakatima na kojima je pisalo "Koncert elektronske muzike u crkvi - šta rade naši biskupi?" U Nantesu su prošle godine aktivisti blokirali crkveni koncert švedske darkwave muzičarke Ane von Hausswolff. Ali na trgu San Fedele, biblijski stihovi i elektronski ritmovi su u harmoniji.

Kulturni centar je osnovan nakon rata, sa idejom da spoji duhovnu i kulturnu dimenziju. Pier Paolo Pasolini, Federico Fellini i Marcello Mastroianni bili su prvi gosti, a u kripti crkve nalaze se moderna umjetnička djela Lucija Fontane i Jannisa Kounellisa. Ali sve dok otac Pileggi nije stigao tu, nije bilo muzike.

Ranije tokom života, Pileggi je bio kompozitor savremene instrumentalne muzike, školovao se prvo u rodnoj Calabriji, a zatim u Parizu, inspirisan Boulezom, Stockhausenom, Messiaenom. Tokom rada na festivalu savremene muzike Atempo u Karakasu, Venecueli, naučio je kako da organizuje koncerte.

„Tada nisam vjerovao u Boga, čak sam bio i pomalo antiklerikalan“, prisjeća se. “Ali u jednom trenutku sam se našao u crkvi u Parizu, jedne subote uveče, tokom mise na kojoj se pjevalo. Nisam znao zašto, ali sam se vraćao svake sedmice. Osjećao sam da se nešto u meni mijenja.”

Godine 1998., sa 32 godine, stupio je u red jezuita, a u narednom periodu duhovnog formiranja muzika je dobila drugačiji značaj. „Bio sam svjedok prelepih psalama koji su se pjevali u manastirima, slušao sam muziku slavljenja Boga: učio sam još jedan način gledanja na muziku.”

Nakon što je pozvan u Milano iz Belgije 2009. godine, Pileggi je ponovo počeo da organizuje koncerte, istražujući drevnu muziku i savremene kompozitore, jazz i muziku nijemih filmova. Prvi put je pozvao Heckera da održi koncert 2013. godine i shvatio da postoji scena eksperimentalnih muzičara koji su već zainteresovani za duhovnost, ako ne kroz formu ortodoksne religije.

„Vidjeli smo novu publiku sa kojom smo željeli da se povežemo“, objašnjava Pileggi. Tako je nastao festival Inner Spaces, posvećen najeteričnijim i najduhovnijim izrazima elektronske, ambijentalne i eksperimentalne muzike. „Za nas je dimenzija slušanja fundamentalna. Naše najvažnije čulo je sluh. U Bibliji je jedan od najvažnijih glagola ‘slušati’, riječ Božju se mora slušati”, kaže. “Primijetio sam da muzika može imati funkciju stimulisanja pažnje ka slušanju. Čak i ako nije muzika direktno povezana sa svetim, ona nas približava dimenziji unutrašnjosti, gdje se vraćamo sebi.” Tokom koncerta Heckera i Amachera, publika je ostala sjediti cijelo vrijeme, zaokupljena muzikom. U pauzi, jedan od njih je izvadio knjigu i počeo da čita.

Pileggi kaže da muzičari koji dolaze u njegov kulturni centar često postavljaju mnoga pitanja o njegovoj duhovnosti. „Ponekad mi ljudi pišu o duhovnosti, tražeći savjet“, kaže on. “Ubrzo nakon toga taj ljudski odnos raste, a ponekad se pretvori u prijateljstvo.”

Međutim, pitanja vjere ostaju privatna stvar. Nije potrebno biti vjernik da biste prisustvovali ili svirali na koncertima, a jedini prisutni čovjek u crkvi je otac Pileggi. Što se tiče crkvenih pitanja, crkva će uvijek biti tu pored.

federalna.ba/The Guardian