Fetić: U BiH nema sluha za naučno-istraživački rad
O potencijalima mladih u oblasti nauke u Federaciji danas smo razgovarali sa Benjaminom Fetićem, docentom na Prirodno-matematičkom fakultetu Univerziteta u Sarajevu i predsjednikom Udruženja fizičara u Federaciji BiH.
"U BiH trenutno ne možemo zadovoljiti potrebe naučnika za znanjem i zbog toga oni odlaze. Europa, sa druge strane, ima novac i treba te ljude. I to je to. Europa dobija, mi gubimo."
Kaže da više faktora utiče na trenutno stanje u BiH kada je u pitanju naučno-istraživački rad. Prvi je svakako vlast.
"Vlade svih nivoa su odgovorne jer one imaju mogućnost kroz finansiranje naučno-istraživačkog rada da mijenjaju stanje nauke u BiH. Često u medijima vidimo istupe ministara, kažu mi zaista ulažemo u nauku. Međutim, treba vidjeti šta oni podrazumijevaju pod naukom. Kad govorimo o naučno-istraživačkom radu tu ne podrazumijevamo plate naučnika. To podrazumijeva da se finansira određeni projekat u sklopu kojeg vi onda rješavate neki problem iz nauke. Drugi problem je tromost akademske zajednice koja je prihvatila ovakvo stanje i ne bori se ni za šta bolje. Tako su ta dva problema stvorila jedan veliki problem i trenutno nema izlaza iz te situacije."
Nema finansiranja projekata
Fetić ističe da PMF ima popriličan broj mladih koji nastoje da promijene ovu situaciju, ali je njihovo djelovanje ograničeno.
"Počinju od nule, teško dolaze do projekata jer finansiranja projekata trenutno nema. Jedan izuzetak je Vlada Šestorke u Sarajevu koja je 2019. izdvojila 2,8 miliona maraka za naučno-istraživačke projekte i to je bio jedan rekordan iznos. Novac je potreban, ali treba mijenjati i odnose u akademskoj zajednici prema naučno-istraživačkom radu."
Navodi i da BiH zaostaje za Hrvatskom 50 godina kada je riječo nauci.
"Ne preuveličavam ništa. Takva je situacija što se tiče fizike."
O zainteresovanosti mladih u BiH za fiziku kaže da ta oblast nije popularna nigdje u svijetu.
"Imamo infrastrukturu u smislu prostorija ali ih treba popuniti opremom. Nekad nije u pitanju samo novac, nego i naš odnos prema naučno-israživačkom radu, svijest da to trebamo raditi."
Ističe i da je Udruženje fizičara osnovano sa jednim primarnim ciljem a to je da se učenici osnovnih i srednjih škola koji pokazuju sklonost ka fizici usmjere ka fizici.
"Već 20 i nešto godina organizujemo takmičenja, promovišemo nauku, većsmo održali dvije naučne konferencije u BiH iz fizike. Nemamo kapaciteta da se bavimo naučno-istraživačkim radom jer to i nije naš primarni cilj."
"Bilo je inicijativa da se Udruženje uvede u sistem, ali nismo nailazili na pozitivnu povratnu informaciju. Jedna od ideja je bila da se u Sarajevu osnuje Centar izvrsnosti iz matematike i fizike, ali nažalost nije zaživjela."
Kada je riječ o novom Zakonu o visokom obrazovanju u KS Fetić kaže da prvo treba analizirati šta nije valjalo u prethodnom Zakonu.
federalna.ba